Bilgisayarlar arası dosya transferleri için ftp server kullanılmaktadır. Server işlemlerini gerçekleştirmek için sunucu kurulmasına gerek yoktur. IIS kurulu bir sistemde dosya transferlerini gerçekleştirebilirsiniz. Biz burada paylaşılan bir klasöre farklı gruplarda yer alan kullanıcıların nasıl ulaşacağını ve işlemleri tanımlanan haklara göre nasıl yapacaklarını göstereceğiz. Bu maaklede şunları öğreneceğiz.
IIS yönetim konsolu ve ftp özelliğinin aktif edilmesi
Ftp user ve grup oluşturma
Ftp klasörlerinin oluşturulması ve yetkilendirme
IIS yönetiminde ftp oluşturulması ve ayarları
Ftp kontrolünün sağlanması
Dosyaların listelenmesi ve indirilmesi
Ftp özelliğinin aktif edilmesi ve kurulması için Windows Özelliklerine ulaşmamız gerekir. Bunun için Win + R tuşuna basarak çalıştır penceresini ekrana getirelim. Metin kutusuna appwiz.cpl yazıp tamam butonuna basalım. Bu pencerede sol tarafta yer alan Windows özelliklerini aç veya kapat sekmesine tıklayalım. Ekrana gelen Windows Özellikleri penceresinde Internet Information Services programına gelelim. Seçenekleri genişletelim. Burada yer alan Ftp Sunucusunu işaretleyelim ve kuralım. Eğer kurulu ise bu aşamayı geçebiliriz.
Ftp işlemlerini kullanmak amacıyla 2 tane grup ve 3 tane kullanıcı oluşturacağız. Kullanıcıların güvenli bir şekilde işlem yapmalarını sağlamak için her kullanıcıya şifre tanımlaması yapacağız. Grup ve kullanıcı tanımlaması yapmak için Bilgisayarı Yönet programını açmamız gerekir. Bunun için Win + R tuşuna basarak çalıştır penceresini ekrana getirelim. Metin kutusuna compmgmt.msc yazıp tamam butonuna basalım. Bu pencerede sol tarafta yer alan Yerel kullanıcılar ve gruplar sekmesine tıklayalım. Sağ tarafta Kullanıcılar klasörünü açalım.
Burada boş bir yerde farenin sağ tuşuna tıklayalım. Ekrana gelen içerik menüsünden Yeni Kullanıcı komutunu seçelim. Yeni Kullanıcı penceresinde kullanıcı adını ftpuser1, parolayı 1 olarak belirleyelim. Kullanıcı parolayı değiştiremez ve Parola her zaman geçerli olsun onay kutularını işaretleyelim. Oluştur diyerek birinci kullanıcıyı oluşturalım.
İkinci kullanıcı adını ftpuser2, parolayı 2 olarak belirleyelim. Kullanıcı parolayı değiştiremez ve Parola her zaman geçerli olsun onay kutularını işaretleyelim. Oluştur diyerek ikinci kullanıcıyı oluşturalım.
Üçüncü kullanıcı adını ftpuser3, parolayı 3 olarak belirleyelim. Kullanıcı parolayı değiştiremez ve Parola her zaman geçerli olsun onay kutularını işaretleyelim. Oluştur diyerek üçüncü kullanıcıyı oluşturalım. Kapat diyerek formu kapatalım. Kullanıcıların oluşturulduğunu görürsünüz.
Şimdi grupları oluşturalım. Ben burada iki grup oluşturacağım. Birinde okuma, yazma, silme, değiştirme gibi tüm özellikler olacak. Diğerisnde ise sadece okuma, listeleme, içeriği görme hakları olacak. Bunun için Gruplar klasörünü açalım. Boş bir yerde farenin sağ tuşuna basalım. Ekrana gelen içerik menüsünden Yeni Grup komutunu çalıştıralım. Yeni Grup penceresinde Grup Adı metin kutusuna FtpUser yazalım. Oluştur diyerek ilk grubumuzu oluşturalım. Şimdi ikinci grubu oluşturalım. Grup Adı metin kutusuna FtpAdmin yazalım. Oluştur diyerek ikinci grubumuzu oluşturalım. Kapat diyerek grup oluşturma işlemlerini tamamlayalım.
Eklediğimiz gruplara kullanıcı ekleyelim. Oluşturduğumuz kullanıcılardan birini admin, diğerini user grubuna dahil edeceğiz. Üçüncü kullanıcı ise test amaçlı olarak herhangi bir gruba dahil olmayacaktır. Şimdi FtpAdmin grubunu tıklayalayım. Ekrana gelen pencerede Ekle butonuna basalım. Seçilecek nesne adlarını girin metin kutusuna ftpuser1 yazalım. Adları denetle butonuna basalım. Tamam diyerek birinci kullanıcıyı admin grubuna dahil edelim. FtpUser grubunu tıklayalayım. Ekrana gelen pencerede Ekle butonuna basalım. Seçilecek nesne adlarını girin metin kutusuna ftpuser2 yazalım. Adları denetle butonuna basalım. Tamam diyerek ikinci kullanıcıyı user grubuna dahil edelim. Diğer kullanıcı herhangi bir gruba dahil edilmeyecektir.
Bilgisayarınızda bulunan herhangi bir yerde ftp işlemlerinin yapılacağı klasörü oluşturabilirsiniz. Ben D surucusunde Bulut isminde bir klasör oluşturacağım. Oluşturduğumuz klasörün üzerinde farenin sağ tuşuna basalım. Ekrana gelen içerik menüsünden Özellikler seçelim. Burada Paylaşım sekmesine gelelim. Gelişmiş Paylaşım butonuna tıklayalım. Burada Bu klasörü paylaş onay kutusunu işaretleyelim. Altta yer alan İzinler butonuna basalım. Burada Everyone özelliğini kaldıralım. Ekle diyerek oluşturduğumuz grupları buraya ekleyelim. FtpAdmin grubu için tüm yetkileri verelim. FtpUser için sadece okuma yetkisi olacaktır. Grupları oluşturduğumuz klasöre ekleyip yetkilendirdikten sonra Tamam diyerek işlemleri bitirelim.
Şimdi Güvenlik sekmesine gelelim. Burada da oluşturduğumuz grupları eklememiz gerekiyor. Ekrana gelen pencerede Düzenle diyelim. Bu pencerede Ekle butonuna basalım. Seçilecek nesne adlarını girin metin kutusuna ftpadmin yazalım. Adları Denetle butonuna basalım. Grup bulunacaktır. Tamam diyerek grubu ekleyelim.
İkinci grubu eklemek için ekrana gelen pencerede Ekle butonuna basalım. Seçilecek nesne adlarını girin metin kutusuna ftpuser yazalım. Adları Denetle butonuna basalım. Grup bulunacaktır. Tamam diyerek grubu ekleyelim.
Uygula butonuna basalım. Daha sonra Tamam butonuna basarak grupların eklendiğini görelim. Ftpadmin grubuna tüm yetkileri verelim. Ftpuser grubunda herhangi bir değişiklik yapmayalım. Tamam diyerek işlemleri tamamlayalım.
Ftp sunucuyu kurmak için IIS sunucuyu açalım. Bunun için Win + R tuşuna basarak çalıştır penceresini ekrana getirelim. Metin kutusuna inetmgr yazıp tamam butonuna basalım. Bu pencerede sol tarafta yer alan üçgen simgesine tıklatıp seçenekleri genişletielim. Siteler ismi üzerinde farenin sağ tuşuna basalım. Ekrana gelen içerik menüsünden Ftp Sitesi Ekle komutunu çalıştıralım. Ekrana gelen pencerede Ftp sitesi adına dosyalar, fiziksel yola ise D:\Bulut yazalım. İleri butonuna tıklayalım. Ekrana gelen pencerede Ip adresi olarak bilgisayarın ip adresini yazalım. Sanal ana makine etkinleştir onay kutusunu işaretleyelim. Metin kutusuna ftp.atml.local yazalım. SSL kısmında SSL yok radyo düğmesini seçelim. İleri butonuna basalım. Ekrana gelen pencerede Kimlik doğrulama olarak Temel seçelim. Yetkilendirme kısmında belirtilen roller veya kullanıcı grupları seçelim. Metin kutusuna ftpuser, ftpadmin yazalım. Okuma ve Yazma onay kutularını işaretleyelim. Son diyerek işlemleri tamamlayalım.
Dosya gezginini açalım. Adres çubuğuna ftp://192.168.1.10 yazalım. Ekrana gelen pencerede kullanıcı adı ve şifreyi yazalım. Bulut klasörünün açıldığını görürsünüz. Diğer kullanıcılar içinde aynı işlemleri yapalım. Sadece ftpuser3 isimli kullanıcının klasöre erişemediğini görürsünüz. Şimdi klasörün içine bir iki tane dosya kopyalayalım. Yeniden giriş yaptıralım. Ftpadmin grubundaki kullanıcının dosyayı silebildiğini, ftpuser grubundaki kullanıcının ise sadece dosyayı çalıştırabildiğini görürsünüz. Gruba dahil olmayan kullanıcının ise herhangi bir işlem yapamadığını görürsünüz.